යුරෝපීය අභ්‍යවකාශ ඒජන්සියට අනුව, අඟහරු ග්‍රහයා සතුව ඇති ග්‍රෑන්ඩ් කැනියන් හි “සැලකිය යුතු ජල ප්‍රමාණයකට” නිවහන බව සොයාගෙන තිබෙනවා මෙම සොයා ගැනිම සිදුකර ඇත්තෙ අගහරු වටා ගමන් කරන නාසහි පිරික්සුම් යානයක් මාර්ගයෙනුයි. යුරෝපීය අභ්‍යවකාශ ඒජන්සිය සහ Roscosmos අතර ඒකාබද්ධ මෙහෙයුමක් ලෙස 2016 දී දියත් කරන ලද ExoMars Trace Gas Orbiter, අඟහරු ග්‍රහයා මත Valles Marineris හි ජලය සොයා ගන්නා ලදී. මෙම කැනියොන් පද්ධතිය ඇමරිකාවේ Grand Canyon ට වඩා 10 ගුණයක් දිගු, පස් ගුණයක් ගැඹුරු සහ 20 ගුණයක් පළල වේ.
ජලය කැනියොන් පද්ධතියේ මතුපිටට යටින් පිහිටා ඇති අතර එය කක්ෂයේ FREND උපකරණය හෝ සියුම් විභේදන එපිතර්මල් නියුට්‍රෝන අනාවරකය මගින් අනාවරණය කර ගන්නා ලදී. මෙම උපකරණය අඟහරු පසෙහි ඉහළ මීටරයේ (අඩි 3.28) හයිඩ්‍රජන් සිතියම්ගත කිරීමට සමත් වේ. අඟහරු ග්‍රහයා මත ඇති බොහෝ ජලය ග්‍රහලෝකයේ ධ්‍රැවීය ප්‍රදේශවල පිහිටා ඇති අතර ජල අයිස් ලෙස ශීත කළ පවතී.
The ESA/Roscosmos #ExoMars @ESA_TGO has spotted significant amounts of water, hidden beneath the surface, in the dramatic canyon system of Valles Marineris on #Mars 👉 https://t.co/0MvB0XN144 #ExploreFarther pic.twitter.com/T2mlvJxbrs
— ESA (@esa) December 15, 2021
“FREND විසින් අතිවිශාල Valles Marineris කැනියොන් පද්ධතියේ අසාමාන්‍ය ලෙස විශාල හයිඩ්‍රජන් ප්‍රමාණයක් සහිත ප්‍රදේශයක් අනාවරණය කර ඇත: අප දකින හයිඩ්‍රජන් ජල අණු වලට බැඳී ඇතැයි උපකල්පනය කළහොත්, මෙම කලාපයේ මතුපිටට ආසන්න ද්‍රව්‍යවලින් 40% ක් පමණ ජලය බව පෙනේ. ” රුසියානු විද්‍යා ඇකඩමියේ අභ්‍යවකාශ පර්යේෂණ ආයතනයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ විද්‍යාඥයෙකු වන අධ්‍යයන සම කර්තෘ ඇලෙක්සි මලකොව් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ “පාංශු විමෝචනය කරන නියුට්‍රෝන දෙස බැලීමෙන් පසක ඇති ජලය කොපමණ දැයි අපට නිගමනය කළ හැකි බවයි.
“Valles Marineris හි මධ්‍යම කොටස ජලයෙන් පිරී ඇති බව අපට පෙනී ගියේය — අප බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා බොහෝ ජලය වැඩි ය. මෙය පෘථිවියේ නිත්‍ය තුහින කලාපවලට සමාන ය, නිරන්තර අඩු උෂ්ණත්වය හේතුවෙන් වියළි පස යටතේ ජල අයිස් ස්ථිරව පවතිනු ඇත.”