දකුනු පැසිෆික් සාගරයේ දිය යට ගිනි කන්දක් සෙනසුරාදා, ප්‍රචණ්ඩ ලෙස පුපුරා ගිය අතර, ජපානයේ හවායි සහ ටොංගා හි විශාලතම දූපත වන ටොංගාටපු වෙත සුනාමි ව්‍යාප්ත වීමට මේය හේතු විය. Hunga -Tonga-Hunga-Ha’apai ගිනි කන්ද , Tonga’s Fonuafo’ou දිවයිනට ගිනිකොන දෙසින් කිලෝමීටර් 30ක් (සැතපුම් 18.6) පමණ දුරින්, ප්‍රථම වරට සිකුරාදා සහ දෙවන වරට සෙනසුරාදා ප්‍රාදේශීය වේලාවෙන් සවස 5:26 ට පමණ පුපුරා ගියේය.
පිපිරීම් මගින් අළු සහ ගෑස් වාෂ්ප කිලෝමීටර 20 ක් (සැතපුම් 12.4) වාතයට යැවීය. චන්ද්‍රිකා ඡායාරූප මගින් දැවැන්ත අළු වලාකුළක් සහ පිපිරීමෙන් කම්පන තරංග පැතිර යන අයුරු පෙන්නුම් කළේය. සෙනසුරාදා සවස ටොංගා අගනුවර වන නුකුඅලෝෆා හි අළු අහසින් වැටී ඇති අතර දුරකථන සම්බන්ධතා බිඳ වැටුණි.
WATCH: Satellite imagery shows shockwave as Tonga's Hunga volcano erupts, causing tsunami pic.twitter.com/4r2gBFmAqE
— BNO News (@BNONews) January 15, 2022
මෙම පිපිරීමෙන් අගනුවර පිහිටි ටොංගාටපු හි දරුණු සුනාමියක් ඇති වූ අතර, සෙනසුරාදා වෙරළබඩ මාර්ගවලට මුහුද් ජලය ගිය අතර දේපල ගංවතුරට ලක් විය. , රළ පහරින් ටොංගාවේ රාජකීය මාලිගාවේ දිය ඉවුර, ප්‍රධාන වීදිය සහ භූමිය යටවූ අතර නිවැසියන් උස් බිම් කරා පලා ගියහ . වලාකුළෙන් අහස දැනටමත් අඳුරු වී ඇති බව වීඩියෝවල දැක්වේ.
සැන් ඩියාගෝ හි ජාතික කාලගුණ සේවා කාර්යාලයට අනුව, පුපුරා යාමෙන් එක්සත් ජනපදයේ බටහිර වෙරළ තීරයට සුනාමි රළ පැමින ඇති අතර සමහරක් උස අඩි 3 සහ 4 ඉක්මවයි. ඉහළම තරංග වාර්තා වූයේ කැලිෆෝනියාවේ පෝට් සැන් ලුයිස් හි (අඩි 4.3); කිං කෝව්, ඇලස්කාව (අඩි 3.3); Area Cove, California (අඩි 3.7); ක්‍රෙසන්ට් සිටි, කැලිෆෝනියා (අඩි 3.7); සහ පෝට් රෙයිස්, කැලිෆෝනියා (අඩි 2.9) කි. ඇලස්කාවේ පාමර් හි ජාතික කාලගුණ සේවයේ ජාතික සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමේ මධ්‍යස්ථානයේ සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමේ සම්බන්ධීකාරක ඩේව් ස්නයිඩර්ට අනුව, පළමු සුනාමි රළ සෙනසුරාදා උදෑසන බටහිර වෙරළ තීරයට දැනුණි.
BREAKING: The Pacific Island nation of Tonga is tonight the scene of a disaster after a tsunami struck. An underwater volcano erupted, plumes of smoke blacking out the sky and sending powerful waves through villages. https://t.co/wx2NZaxEPi @AlexLewisJourno #7NEWS pic.twitter.com/7Nng0zmT3d
— 7NEWS Australia (@7NewsAustralia) January 15, 2022
නවසීලන්තයේ ජාතික හදිසි කළමනාකරණ ඒජන්සියට අනුව, “ප්‍රබල සහ අසාමාන්‍ය ධාරා සහ වෙරළේ රළ අනපේක්ෂිත ලෙස ඉහළ යාම” අපේක්ෂා කරන නවසීලන්තයේ උතුරු සහ නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ සහ චැතම් දූපත් සඳහා සුනාමි උපදේශනයක් ද නිකුත් කරන ලදී. නවසීලන්තයේ නිල කාලගුණ සේවය පැවසුවේ සෙනසුරාදා සවස පුපුරා යාමෙන් රට පුරා එහි කාලගුණ මධ්‍යස්ථාන “පීඩන වැඩිවීමක්” නිරීක්ෂණය කළ බවයි.
නවසීලන්තයේ ජල හා වායුගෝලීය පර්යේෂණ පිළිබඳ ජාතික ආයතනයේ විද්‍යාඥ එමිලි ලේන් නවසීලන්ත විද්‍යා මාධ්‍ය මධ්‍යස්ථානයට පැවසුවේ එය “ඉතා වැදගත්” පිපිරීමක් බවයි.”එයින් ඇති වන කම්පන තරංගය චන්ද්‍රිකා ඡායාරූපවල පැහැදිලිව දැකගත හැකි අතර අවම වශයෙන් නවසීලන්තය දක්වා දුරින් පිපිරීමක් ඇසෙන බවට වාර්තා තිබේ,” ඇය පැවසුවාය. “පිපිරීමේ සිට ඇති වූ සුනාමිය කිලෝමීටර් 2,500 කට වඩා ළඟා වී ඇති අතර එය Aotearoa හි සියලුම මිනුම්වල සටහන් වේ.”දිය යට භූමිකම්පා වලින් ඇතිවන සුනාමිවලට වඩා ගිනිකඳු මගින් ජනනය වන සුනාමි සුලභ බව ලේන් පවසයි.